Oglasi
-
Zanimljivosti
-
Najstarija škola u opštini Priboj je OŠ "Nikola Tesla"
Osnovna škola "Nikola Tesla" na Banji stara je više od 150. godina. Ključni momenti u istoriji škole iz XIX veka bile su dve obnove manastira sv. Nikole, 1852. i 1898. godine. Sa prvom obnovom desilo se njeno rađanje, a sa drugom, njena obnova i njen novi početak.
Izgradnja nove školske zgrade, izvan porte manastira, počela je 1934. godine. Pored tog datuma iz druge polovine XX veka posebnu pažnju zaslužuju četiri momenta: otvaranje petog razreda, 1951, dogradnja škole 1969, obeležavanje 130-godišnjice postojanja škole, 1983. i obeležavanje 150-godišnjice postojanja škole 2002. godine.
Izvor: 150 godina Osnovne škole "Nikola Tesla" u Banji kod Priboja, Miomir Z. Milinkovic, Banja kod Priboja 2003. -
Svilić, Dejna, Kenedi, Metlus, Lamza, Abramčik i Zigo - fudbalske legende Banje!
Krajem sedamdesetih i početkom osamdesetih godina prošlog veka na Banji je postojala fudbalska ekipa koju je teško ko mogao pobediti. Ekipa su činili vrsni fudbaleri poreklom sa Banje, poznati pod pseudonimima Svilić, Dejna, Kenedi, Metlus, Lamza, Abramčik i Zigo.
"Nikada nisu imali trenera i predsednika kluba. Dejo je bio i ostao doživotni kapiten. Bila je to najlepša i najkompletnija ekipa koja je ikada zaigrala mali fudbal. Igrali su i zabavljali se istovremeno. Motiv je bio: drugarstvo do groba. Rezultati nikada nisu bili najbitniji što oni tek sada shvataju. Još će se igrati mali fudbal pod ovim podnebljem, ali nikada više na način na koji su to činili Jastrebovi - generacija večitih." Tako je zabeleženo o ekipi u pisanom dokumentu Vreme Jastrebova. -
FK "Crvena Zvezda" poklonila manastiru sv. Nikole 10000 maraka!
Prema preporukama, projektima i pod nadzoraom Repbličkog zavoda za zaštitu spomenika kulture Srbije tokom 1990. i 1991. godine izvedeni su radovi u manastiru sv. Nikole. Zamenjena je krovna konstrukcija crkava, urađena pozlata krstova, postavljena gromobranska instalacija i spoljna rasveta, urađena je fasada, popravljeni su zid i kapije porte i napravljene česme od kamena. Celu akciju uređenja manastira pomogli su građani Priboja i drugih mesta, radni kolektivi mađu kojima se ističu Elektrodistribucija Priboj i FAP, a posebno FK "Crvena Zvezda" iz Beograda sa novčanim prilogom od 10000 DM. "Crvena Zvezda" je pred sam odlazak na finalnu utakmicu za Kup evropskih šampiona u susretu sa FK "Olimpik" iz Liona, na stadionu sv. Nikole u Bariju, poslala manastiru sv. Nikole na Banji novčani prilog.
Izvor: Manastir svetog Nikole u Banji kod Priboja, Priboj 2002. -
40 predmeta od belog ili pozlaćenog srebra, gorskog kristala, sa draguljima pronađeno na Banji!
Tokom 1968. godine od strane Republičkog zavoda za zaštitu spomenika započeti su radovi na zaštiti manastira sv. Nikole. Posle dugih radova na crkvi sv. Nikole, tokom 1972. godine prešlo se na crkvu Uspenja presvete Bogorodice. U toku istraživanja nekoliko grobova, na dubini od 1,5 m ispod prvobitnog poda, sa južne strane ispred oltara, 26. septembra 1974. godine pronađena je riznica koja sadrži 40 prdmeta od neprocenjive istorijske i umetničke vrednosti. Pronađeni su ripide, kivot, kadionice, putiri, čaše, konfetnik, vodički, ručni i naprsni krstovi, panagije kandila, kašike, dugmad i svi od plemenitih metala.
Iskopavanja su tada vršili i učestvovali Mirjana Šakota, istoričar umetnosti, Zoran Simić, arheolog i Ljubica Bošnjak, student arhitekture.
Predmeti riznice čuvaju se u trezorima Muzeja Srpske pravoslavne crkve u Beogradu dok je deo njih danas izložen u manastiru sv. Nikole na Banji, a možete ih pogledati i ovde.
Više o riznici možete saznazi ovde.
Izvor: Riznica manastira Banje kod Priboja, Mirjana Šakota, Beograd 1981.Nobelovac Ivo Andrić spominje Banju kod Priboja u svom čuvenom delu "Na Drini ćuprija"!
U čuvenom delu "Na Drini ćuprija" nobelovac Ivo Andrić prenosi šta je iguman manastira Banje kod Priboja zabeležio:
Nekako u to vreme je iguman manastira Banje kod Priboja zapisao na poslednjem praznom listu jednog mineja: "Da je znano kad Mehmetpaša gradi ćupriju na Drini kod Višegrada. I veliki zulum bi narodu hristijanskom od Agarjana, i teška angarija. S mora su majstore dovodili. Za tri godine gradiše i mnoge aspre poarčise. Vodu su predvojili i pretrojili, ali mosta ne mogoše namaknuti."Na karti sveta iz 1154. godine ucrtana Banja (Bania) na reci Lim (Lin)!
Prvi poznati zapis o Banji kod Priboja je karta sveta, koju je arabljanski geograf Mohamed al-Idrisi (Abu Abdullah Mohammed al-Sharif al-Idrisi) napravio za normanskog kralja Rodžera II (prvog kralja Sicilije).
Mohamed al-Idrisi (poznatiji kao eš-Šerif) je arapski kartograf, geograf i putnik koji je živeo na Siciliji na dvoru kralja Rodžera II. Putovao je po južnoj Evropi, severnoj Africi i Maloj Aziji. Od 1125. do 1154. godine piše delo, o do tada poznatom svetu, Razonoda onima koji čeznu da obiđu svet (Nuzhat al-Mushataq fi ikhtiraq al-afaq). Delo je sadržalo veliku kartu, okrenutu prema jugu, koja je bila urezana u srebrnu ploču, poznata kao lat. Tabula Rogeriana i propratnu knjigu sa opisima njegovih putovanja, nazvanu Geografija. Upravo na toj karti je ucrtana Bania (Banja) i reka Lin (Lim), a u knjizi je opisana kao "grad mali i utvrđen, pored reke Lin".
Dve kopije ovog dela, među kojima i najstarija datirana oko 1300. godine, se danas nalaze u Nacionalnoj biblioteci Francuske, dok se jedna kopija, izrađena u Kairu 1456. godine, nalazi u Oksvordovoj bibloteci.
Kartu možete pogledati i ovde!
Izvor: www.wikipedia.orgIz XII-XIII veka datira minđuša pronađena na Banji!
Najstariji predmet pronađen u arheološkim istraživanjima u manastiru sv. Nikole na Banji je minđuša naroskanog tipa koja datira iz XII - XIII veka. Minđušu je pronašla arheolog Milica Janković u istraživanjima vršenim 1980. godine.
Izvor: Banja kod Priboja–manastirski kompleks i nekropola, Arheološki pregled, 22, Milica Janković, Beograd, 1981.Kralj Aleksandar I Karađorđević 1930. godine posetio Banju!
Prilikom odlaska na proslavu Mojkovačke bitke 1930. godine Banju je posetio kralj Aleksandar I Karađorđević. Pred manastirom ga je dočekao tadašnji patrijarh Varnava, koji se tada zadesio u manastiru Banja. Kralj je obišao manastir i Banju, sedeo u hotelu sa žiteljima Banje, Andrijom Laptoševićem i Andrijom Divcem, a zatim je otišao dalje ka Priboju.
Izvor: Manastir svetog Nikole u Banji kod Priboja, Priboj 2002.Jezero tople vode se nalazi ispod područja Banje!
Ispod teritorije Banje i njene šire okoline, leži ogromna prirodna akumulacija hladne vode poznata kao Murteničko jezero. Ispod tog jezera, na preko 900 km2, nalazi se jezero tople vode, čija je temperatura oko 60 °C, dok je temperatura vode na izvoru oko 38 °C.
Izvor: Katalog investicionog programa za wellnes centar u Pribojskoj Banji, Beograd-Priboj 2006.Car Uroš darivao maanastiru sv. Nikole ikonu Presvete Bogorodice!
Prema narodnom i crkvenom predanju ovu ikonu je načinio Sv. Apostol i Jevanđelista Luka. Na jednoj strani nalazi se lik Presvete Bogorodice sa Hristom, a na drugoj sv. Jovana Krstitelja. Ona je davno donesena u Srbiju i bila je u domu Nemanjića još od vremena kralja Milutina, a car Uroš ju je darivao manastiru Banja kod Priboja u znak zahvalnosti Bogu za svoje srećno izlečenje u tom manastiru posle duže bolesti. Nakon što su 1594. godine mošti sv. Save odnete iz manastira Mileševa, Turci su zapalili i opljačkal i manastir Banju i tada je jedan seljak spasao ikonu iz vatre i preneo preko Lima u čajničku crkvu (današnji stari hram) gde se nalazila 370 godina, pa je premeštena u novu crkvui. Zbog starosti i stradanja u požarima likovi na ikoni su bili potamneli, naročito lik Sv. Jovana Krstitelja, dok su lica na ikoni Presvete Bogorodice sa Hristom sačuvana. Godine 1868. jedan kujundžija je uradio okov od zlata i srebra za obe strane ikone tako da su ostala vidljiva samo lica Svetih. Lice sv. Jovana Krstitelja zaštićeno je kožom. Kruna Presvete Bogorodice ukrašena je jednim većim i sa nekoliko manjih dijamanata. Kada se počelo pričati da će se 1868. god. obnoviti manastir Banja i tamo vratiti ikona, zbog velikih čuda koja su se dešavala pred ovom ikonom pobunili su se svi meštani, ne samo pravoslavni nego i muslimani, katolici i jevrejii hteli su to sprečiti čak i oružjem, pa je tako ikona ostala u Čajniču, gde se i danas nalazi.
Izvor: www.wikipedia.org
-